Çocuk Diş Hekimliği

Pedodonti Nedir?

Pedodonti “çocuk dişleri” anlamına gelir. Pedodonti (Çocuk Diş Hekimliği) 0-12 yaş grubu çocukların süt ve daimi dişlerinin sağlıklı olarak korunması, diş ve çevre dokularının tedavisi ile ilgilenen bilim dalıdır. Pedodontik uygulamalar dişsiz dönem, süt dişlerinin sürmeye başladığı dönem, sürekli dişlerin sürmeye başladığı karışık dişlenme dönemi ve sürekli dişlerin tamamlandığı dönem olmak üzere uzun bir süreci kapsar.

Pedodonti neden önemlidir?

Diş hekimi korkusu yani dentofobi genellikle çocukluk çağında yaşanılan kötü tecrübeler sonucunda oluşur. Çocuk diş hekimleri davranış yönlendirme konusunda eğitimli olduklarından çocuğun yaşına uygun bir iletişim şekli kurarlar. Bu sayede dentofobinin önüne geçilmiş olur. Çocuklarla başarılı iletişim kurulması uzun vadede diş tedavilerinin ve koruyucu işlemlerin kolaylıkla yapılmasına imkan verir.

Süt dişleri neden önemlidir?

Süt dişleri doğum sonrası 6-12.aylar arasında sürmeye başlar. 3 yaşına kadar toplam 20 süt dişi sürmesini tamamlar. Süt dişleri, daimi dişlere göre yapısal ve anatomik farklılıklar göstermekte ve bu farklılıklar onları çürüğe ve aşınmaya karşı daha dirençsiz kılmaktadır. Süt dişlerinin en önemli görevi çiğneme yani çocuğun beslenmesini sağlamaktır. Diş çürüğü olan çocuklar ağrı çekmekte ve yeterli beslenmemektedir. Ayrıca süt dişlerinin estetik ,konuşma ,yer tutma gibi fonksiyonları da vardır. Süt dişleri, kapladıkları alanı kendilerinin yerine gelecek olan kalıcı diş için korumakta ve kalıcı diş sürerken ona rehberlik yapmaktadırlar. Genellikle ebeveynler süt dişlerine “nasıl olsa bu dişler düşecek” düşüncesiyle bakmaktadır. Fakat süt dişlerle ilgili problemler genellikle daimi dişlere de yansıtmaktadır. Erken diş kaybı, çürükler, eksik diş gibi süt dişleriyle ilgili pek çok sorun kalıcı dişleri olumsuz yönde etkiler. Süt dişlerinin erken kaybı çocuklarda yer kaybı nedeniyle ortodontik problemler oluşturmakta, dilin yanlış konumlanmasına ve bunun sonucunda konuşma bozukluğuna ve yanlış yutkunma alışkanlığı kazanılmasına neden olmaktadır.

Çocuklarda diş bakımı nasıl olmalıdır?

Süt dişleri çıktığı andan itibaren, beslenme sonrasında temiz bir tülbent, gazlı bez, parmak fırçası ya da özel diş mendilleri ile diş yüzeyleri temizlenmelidir. Bebek 2 yaşına geldiğinde diş fırçasını tutabilmeye başlar. Ebeveyn kendi dişlerini fırçalarken bebeğe de göstermeli ve bebeğe rehberlik ederek yavaş yavaş dişlerini fırçalamalıdır. Fırçalamanın ilk zamanları macunsuz sonrasında ise çocuklar için özel üretilmiş macun ve fırçalar kullanarak sabah ve akşam devam edilmelidir.

İlk diş muayenesi ne zaman yapılmalı?

Dünya Sağlık Örgütü; ilk diş hekimi muayenesinin, ilk diş çıktıktan sonra yapılmasını (genellikle 6 ay – 1 yaş arasında) önermektedir.

Pedodonti neleri kapsar?

*Ağız,diş bakımı ve beslenme önerileri
*Diş çürüğünden koruyucu uygulamalar(Fissür örtücü, Flor uygulamaları)
*Süt ve genç sürekli dişlerde restoratif tedaviler (Dolgular)
*Süt ve genç sürekli dişlerde endodontik tedaviler (Kanal tedavileri,Amputasyonlar)
*Diş Çekimi
*Kötü Ağız Alışkanlıklarını (Parmak Emme, Tırnak Yeme, Dudak Isırma vb.) Durdurmaya Yönelik
Tedaviler
*Yer Tutucular
*Diş Travmalarının Tedavisi
*Çocuk Protezleri
*Ortodontik tedaviler
*Gerektiğinde lokal ya da genel anestezi

Pedodonti neleri kapsar?

Fissür Örtücü Nedir?

Daimi dişlerin çiğneyici yüzeylerinde genellikle vadiye benzeyen oluklar bulunur. Bu oluklara “fissür” adı verilir. Bu bölgeler temizlemesi zor ve yiyecek birikiminin yüksek olduğu alanlardır. Bu sebeple çürük gelişimine çok elverişlidir. Fissür örtücü, bu olukların akışkan bir dolgu ile doldurulması işlemidir.Bu sayede bu bölgelerde çürük gelişimi önlenir.Süt azı, daimi küçük azı ve büyük azı dişlerine uygulanabilir. Acısız ve ağrısız bir işlem olduğundan dolayı çocuklar tarafından rahatlıkla tolere edilebilir. Fissür örtücü uygulamaları 6 ayda bir hekim tarafından kontrol edilmelidir.

Flor (Fluorid) Uygulamaları

Flor, diş minesini güçlendiren ve dişlerin çürümesini önleyen bir elementtir. Flor diş sağlığı için gerekli bir mineraldir ve eksikliğinde diş çürüğü oluşumda artış görülür. Başlangıç aşamasındaki çürüklerin ilerlemesi diş hekimi tarafından yapılan flor uygulaması ile önlenebilmektedir. Profesyonel yüzeyel flor uygulaması sadece diş hekimleri tarafından uygulanabilir.4-6 ayda bir vernik şeklinde uygulanır. Güvenilirliği ve koruyuculuğu bilimsel olarak kanıtlanmıştır. Sistemik olarak alınmadığı , bölgesel olarak uygulandığı için çocukların sağlığı üzerinde olumsuz bir etkiye yol açmamaktadır.

Pedodontide amputasyon nedir?

Süt dişlerinde ya da kökü gelişmemiş daimi dişlerde dişi sağlıklı bir şekilde ağızda tutmak için uygulanan bir tedavi yöntemidir. Halk arasında yarı kanal tedavisi olarak da bilinir. Çürüğün çok ilerlediği durumlarda uygulanır. Amputasyon tedavisinde dişin çürük kısmı uzaklaştırılır fakat damar ve sinirlerine bir işlem yapılmaz. Tedavisi sonrası oluşan boşluk uygun dolgu maddesi ile restore edilir.

Yer Tutucu Nedir?

Süt dişleri , altından daimi diş gelene kadar gelecek dişin çene üzerindeki yerini muhafaza etmekle görevlidir. Çeşitli nedenlerden dolayı süt dişleri erken kaybedilebilir. Böyle durumlarda kayıp dişin boşluğuna arkadaki dişlerin devrilerek , sürekli dişin sürme boşluğunun kaybedilmemesi ya da çapraşıklığın oluşmaması için yer tutucu adı verilen bir aperey yapılır. Daimi diş çenedeki yerine çıkana kadar aperey kullanılmaya devam edilir.